Communicatie in de spreekkamer

Tijdens de opleiding tot arts/specialist leren we niet alleen ziektes vinden, maar (gelukkig) ook om hierover te ‘communiceren’. Bijvoorbeeld, hoe ondervraag je een patiënt, of hoe breng je een patiënt ‘slecht nieuws.’ Of, hoe ga ik om met een boze patiënt. Of hoe motoveer ik iemand om, bijvoorbeeld, te stoppen met roken. Daarvoor heb ik best vaak mogen ‘oefenen’ met acteurs, die dan bijvoorbeeld speelden een bepaalde aandoening te hebben, of die speelden boos te zijn, of juist heel emotioneel, of totaal niet gemotiveerd om te stoppen met roken… In alle gevallen was de crux van het gesprek toch vaak het overbrengen van de inhoud. Allemaal hele nuttige gesprekken vanuit mijn perspectief, maar…. in de dagelijkse praktijk zijn deze gesprekken allemaal meer uitzondering dan regel. Nou ja, het leefstijlgesprek zou waarschijnlijk voor het leeuwendeel van de patiënten bij de cardiologie nuttig kúnnen zijn, maar het hoeft ook weer niet elke keer gevoerd te worden.

Het gesprek dat wel vrijwel elke keer gevoerd hoort te worden is ‘een gesprek waar de patiënt wat aan heeft’. In die zin vroeg ik me af: zou het niet handig zijn, dat niet alleen wij (artsen), maar ook patiënten les in gesprekvoering zouden krijgen? In bepaalde ziekenhuizen is hier wel expliciet aandacht voor. Zo ken ik wachtkamers met posters waarop de patiënt wordt aangemoedigd om een briefje mee te nemen met vragen die aan bod moeten komen. Ook vind ik adviezen als: ‘houd een logboek bij van uw klachten’, ‘houd bij uw kledingkeuze rekening met dat u zich mogelijk moet uitkleden’ en ‘neem een lijst van uw medicatie mee.’ Na wat langer zoeken vind ik tenminste één ziekenhuis (het Slingerland ziekenhuis) dat de voor mij wellicht belangrijkste vraag als advies aan de patiënt meegeeft: ‘zorg dat u het doel weet van uw gesprek met de arts.’ Het gebeurt mij helaas te vaak dat ik het idee heb dat de patiënt gewoon komt ‘omdat het moet.’ Doe dus vooral ook uzelf een plezier: bedenk vooraf ‘waarom’ u bij de arts op bezoek komt. Komt daar eigenlijk geen zinnig antwoord op, dan bent u mogelijk beter af met een reguliere ‘APK’ bij uw huisarts (kan bovendien een boel centjes besparen)…

Remko Kuipers

Dit artikel verscheen eerder in het Hartbrug Magazine

Hartpatiënten Nederland continueert het digitale Hart & Leefstijl Café. Hierbij gaan we in gesprek met cardioloog Remko Kuipers en geeft hij antwoord op vragen van de deelnemers. Elke editie wordt een bepaald onderwerp behandeld. Op donderdag 8 mei staat de positieve invloed van een gezonde leefstijl centraal.

Meer lezen of u inschrijven? Klik hier