Ned Tijdschr Geneeskd 4 september 2010 pag. 1640-1643.

Cardiologie

Jongvolwassenen met SDCA

Spontane dissectie van één of meer coronairarteriën (SDCA) is een zeldzame aandoening die zich kan manifesteren als instabiele angor pectoris, myocardinfarct met of zonder ST-elevatie op het ecg, of plotse harddood.

Incidentie:

? SDCA werd voor het eerst beschreven in 1931 na autopsie van een 24-jarige vrouw die plots was overleden.

? Er zijn nadien circa 300 casussen van de aandoening beschreven.

? Men schat de incidentie op 0,2 en 1,1% van alle patiënten die spoedangiografie ondergaan in verband met stabiele angor pectoris of een acuut coronairsyndroom.

? Waarschijnlijk liggen de werkelijke incidentie en prevalentie hoger, vermits er in deze schatting geen rekening gehouden is met patiënten met SDCA die hier plotseling aan overlijden.

? Zo’n drie kwart van alle patiënten zijn vrouwen, met een gemiddelde leeftijd van e fosfatase), die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van een interruptie van de media-adventitia-laag en vervolgens dissectie van de coronairwand.

– Ook hormonale en hemodynamische factoren kunnen aanleiding geven tot afwijkingen in microstructuren van de tunica media, die op hun beurt een rol kunnen spelen in het ontstaansmechanisme van SDCA tijdens de zwangerschap.

? SDCA bij vrouwen die orale anticonceptie gebruiken.

– Er zijn in de literatuur enkele casussen beschreven.

– Waarschijnlijk berust de oorzaak op hetzelfde hormonale effect als bij zwangerschap en de periode rond de partus.

? SDCA door ernstige vaatspasme.

– De zogenaamde schuifbelasting (‘shear stress’) van een coronairvat kan door spasme toenemen en op die manier dissectie veroorzaken.

– Voorbeeld van een middel dat ernstige vaatspasme kan veroorzaken is cocaïne.

aandoeningen.

– Door structurele verandering van de vaatwand kan hypertensie een rol spelen.

– Idem geldt voor patiënten met bindweefselziekten zoals het syndroom van Marfan, het ehlersdanloss-syndroom en lysyl-oxidasedeficiëntie.

– T.g.v. een gelokaliseerde vaatwandinflammatie kan er ook bij vasculitis SDCA optreden.

– Door een sterk toegenomen hemodynamiek zou excessief sporten kunnen leiden tot een verhoogde mechanische stress op de coronairwand, met als gevolg een verhoogde kans op SDCA.

– Spontaan optreden van SDCA, in afwezigheid van alle bovengenoemde risicofactoren of situaties, kan nochtans ook.

? SDCA kan ook door een iatrogene oorzaak, zoals een invasieve ingreep van de coronairvaten.

Behandeling: vermits gerandomiseerd onderzoek ter zake ontbreekt, is de optimale behandeling tot op heden niet vastgesteld, en dus zijn er afhankelijk van de ernst en de verantwoordelijke stoornis verschillende routes beschikbaar:

? Medicamenteuze behandeling zoals bètablokkers, calciuminhibitoren en nitraten.

? Dotteren met eventuele stentplaatsing.

? Coronaire bypassoperatie.

Prognose: over het algemeen goed:

? De mortaliteit tijdens ziekenhuisopname wordt op 3% geschat (variërend van 0-4%).

? Bij overleven van de acute fase is ook de langetermijnprognose gunstig: 95% is na 2 j nog in leven.

Beschouwing: in feite is de behandeling vooralsnog empirisch en bestaat uit dezelfde mogelijkheden als bij andere oorzaken van het acuut coronair syndroom.

Ned Tijdschr Geneeskd 4 september 2010 pag. 1640-1643.