Ik heb me nooit beperkt gevoeld

Je zou haar kunnen kennen als voormalig shorttrackster die als eerste Nederlandse een olympische shorttrackmedaille in de wacht sleepte: Yara van Kerkhof (34). Op haar zevende onderging ze een openhartoperatie, maar daar heeft ze zich in haar schaatscarrière nooit door laten tegenhouden. “Ik beschouw mezelf niet als hartpatiënt.”

Op haar derde kwamen ze erachter. Yara was vaak moe, groeide niet goed en was regelmatig ziek. Haar ouders hadden het gevoel dat er iets aan de hand was en drongen er bij de huisarts op aan om het te laten onderzoeken. “Ik bleek een gaatje in mijn hart te hebben”, vertelt Yara. “Zo’n gaatje kan vanzelf dichtgroeien, dus wilden de artsen eerst nog even afwachten. Helaas gebeurde dit niet. Op mijn zevende was dan ook een openhartoperatie nodig, om te voorkomen dat mijn hart meer zou gaan vergroeien.”

Herstel

Voor de nog jonge Yara was dit een ingrijpende operatie. “Ik weet nog dat ik in het Sophia Kinderziekenhuis lag en door een tunnel naar de operatiekamer werd gereden. Dat vond ik toen heel spannend. Daar werd het voor mij ineens echt. Als je zeven jaar bent, besef je tenslotte al wel een beetje wat er gaat gebeuren.” Gelukkig verliep de operatie goed. Ze verbleef nog tien dagen in het ziekenhuis en mocht daarna naar huis. “De wond deed nog veel pijn, daar had ik echt last van. Toch herstelde ik als kind snel. Ik was in een mum van tijd uit bed en een paar dagen na de operatie fietste ik alweer op een driewielertje door de gangen van het ziekenhuis. Wel vond ik het de eerste tijd vervelend dat ik zo’n groot litteken op mijn borst had. Inmiddels zie ik het bijna niet meer en vind ik het ook niet erg. Ik zou het zelfs raar vinden als het er morgen niet meer zou zijn. Het hoort bij mij.”

Topsport

Van klachten heeft ze nooit meer last gehad. Al snel speelde ze weer buiten en pakte ze het schaatsen op. Daar was ze vóór de operatie namelijk al mee begonnen. Toen nog op houtjes, niet wetende dat ze er later haar carrière van zou maken. “Ik heb gelukkig nooit het gevoel gehad dat ik voorzichtig moest zijn met sporten. Ik voelde me een kind zonder beperkingen. Ik heb, totdat ik vorig jaar stopte, zelfs topsport kunnen doen. Ik heb geen training hoeven overslaan en kon qua intensiteit als iedere andere topsporter leveren. Daar ben ik heel dankbaar voor, dat één operatie voor mij genoeg was om een gezond kind te kunnen zijn en mijn dromen te kunnen volgen.”

Gezond leven

Als topsporter was ze logischerwijs de hele dag bezig met haar gezondheid. Buiten veel beweging moest ook haar voeding goed zijn voor haar herstel en groei. “Je moet niet te zwaar zijn, want dat gewicht neem je allemaal mee, maar ook niet te licht, want je moet de energie hebben om te kunnen sporten”, legt ze uit. “Ik heb veel geleerd over hoe ik daar het beste mee om kan gaan. Nu ik gestopt ben, kost het mij geen enkele moeite om dat door te zetten. Ik heb er zo’n gewoonte van gemaakt om gezond te eten, dat ik dat nog steeds graag doe. ’s Ochtends begin ik mijn dag altijd met yoghurt met muesli of havermout, want dat levert voldoende energie. Daarnaast snoep ik niet te veel en eet ik niet veel vette dingen. Veel groente en fruit, niet te veel dingen tussendoor eten. Ik denk dat dat met name belangrijk is. Ook drink ik nauwelijks alcohol. Verder is slaap als topsporter heel belangrijk, zodat je goed kunt herstellen. Een goede nacht slaap voel je in je prestaties. Topsport wordt als het ware een manier van leven.”

Kinderen met hartafwijking

Om ook iets te kunnen doen voor andere kinderen die worden geboren met een hartafwijking, is ze ambassadeur voor Stichting Hartekind. “Een hartafwijking is doodsoorzaak nummer één bij kinderen, dus ik vind dit een heel belangrijk doel. Ik vind het mooi om een klein steentje te kunnen bijdragen en zo ook meer geld op te halen voor onderzoek. Gelukkig kunnen artsen qua operaties tegenwoordig al heel veel, dus er is zeker vooruitgang, maar het zou mooi zijn als dat nóg beter wordt en deze kinderen een betere kwaliteit van leven krijgen. Voor kinderen met een ingewikkelde afwijking kan het namelijk écht een afwijking zijn waar ze hun leven lang last van hebben. Daarnaast hoop ik dat veel van deze kinderen hun litteken zien als iets dat laat zien hoe sterk ze zijn en dat ze zich er niet voor hoeven te schamen. Het laat juist zien dat je iets hebt overwonnen.”

Grenzen opzoeken

Tot slot wil ze graag nog aan hartpatiënten meegeven dat het belangrijk is om binnen je grenzen te blijven zoeken naar wat mogelijk is. “Als het kan, probeer dan te bewegen. Daar ga je je echt beter door voelen. Veel hartpatiënten stellen zich toch enigszins terughoudend op ten opzichte van beweging, terwijl artsen vaak wel groen licht geven. Kijk naar wat wél kan, niet naar wat niet kan. Je hoeft natuurlijk niet meteen topsporter te worden. Een tip voor de omgeving: rem iemand niet af als dat eigenlijk niet nodig is. Mijn ouders hebben mij bijvoorbeeld nooit tegengehouden. Dat is enorm helpend. Daardoor heb ik me nooit beperkt gevoeld en zie ik mezelf ook niet als hartpatiënt.”

Waarom dit interview met Yara?
We hebben allemaal onze verhalen met betrekking tot wat we hebben meegemaakt. Zo ook Yara. Haar verhaal kan ook anderen herkenning bieden en inspireren.

Tekst: Laura van Horik
Foto: Yara van Kerkhof | © Fotografie Shapevisions

Dit artikel verscheen eerder in het Hartbrug Magazine