Jan van Overveld: ik voel me tien jaar jonger

Na twee decennia een dieet van pillen tegen hoge bloeddruk, hoog cholesterol en diabetes-2, voelde Jan van Overveld (63), voorzitter van Hartpatiënten Nederland, zich slechter dan ooit. Hij besloot radicaal met medicatie- en koolhydraatinname te stoppen. De cardioloog had de ommezwaai afgeraden, maar met Van Overveld gaat het sindsdien almaar beter.

“Toegegeven”, lacht Van Overveld, “ik zat een week lang niet lekker in mijn vel. De medicijnen waren weggevallen en ik volgde strikt het keto(geen) dieet. Het eten met zo min mogelijk koolhydraten was in het begin soms lastig. Maar na die week voelde ik mij met de dag beter. Wel bleef mijn lichaam roepen om zoetigheden. Alsof je flauw bent. Inmiddels had ik onder andere Yvo Sijpkens, internist en specialist in Leefstijlgeneeskunde, leren kennen. Ik vertelde hem dat ik nog steeds heel streng voor mijzelf moest zijn. Dat ik niet kon ‘zondigen’. Ik herinner mij zijn woorden als de dag van gisteren: ‘Jan, je bent 25 jaar lang junk geweest. Junk van de farmaceutische industrie. Medicijnen zijn gewoon drugs. Je zult als een junk moeten afkicken. Reken maar op een jaar.’ Nou ja, ik schrok er even van, maar realiseerde mij heel snel dat Yvo gelijk heeft. Het gaf mij volop moed.”

Kun je iets meer vertellen over je dieet?

“Het ketodieet is zeer koolhydraatarm. Het gaat ervanuit dat koolhydraten nadelige effecten op de gezondheid hebben. Die bevinding is niet nieuw. Al in de jaren ’30 kwam fysioloog en Nobelprijswinnaar Otto Warburg tot dezelfde conclusie. Na de oorlog gingen mensen helaas een overdosis aan koolhydraten consumeren, in Nederland gesteund door de Schijf van Vijf, met alle gevolgen van dien. Zodra je koolhydraten vervangt door eiwitten en onverzadigde vetzuren voel je je beter. Dat is nu ook mijn ervaring. In Nederland bestaat inmiddels een netwerk van artsen die voeding als recept nastreven. Eén keer per week zondig ik trouwens wel. Helemaal met 0 koolhydraten leven gaat niet. Toch mis ik ze niet zo. Je weet waar je het voor doet.”

Kun je wel sporten zonder koolhydraten?

“Jazeker! In plaats van uit koolhydraten gaat je lichaam energie uit vetten halen door die te verbranden. Vet van je lichaam, waardoor je afvalt, of uit voeding zoals kaas. Die eet je dan voor je gaat sporten zodat je geen zwarte sterretjes gaat zien. Zelf wandel ik elke dag vijf tot tien kilometer. Voor de coronasluiting ging ik twee keer in de week naar de sportschool. Ik heb nu een roeitrainer gekocht. Eén dag per week neem ik rust. Al met al sport ik veel meer dan voorheen.”

En? Leverde de ommezwaai resultaat op?

“Absoluut! Mijn cholesterol- en suikerwaardes zijn nu, na anderhalf jaar, fantastisch. Ik ben vijftien kilo afgevallen en voel me tien jaar jonger. En mijn bloeddruk tenslotte zakt langzaam maar zeker en is aanvaardbaar. Mijn cardioloog heeft tegenwoordig lovende woorden voor me: ‘Het is onvoorstelbaar. Je bloedwaarden waren nog nooit zo mooi! Wat leefstijl toch kan doen.’

Mijn huisarts reageerde minder enthousiast. Het enige wat hij zei was: ‘En toch blijf je diabeet.’ Nou ja, dat is zijn mening. Niet elke arts denkt er zo over. Overigens ligt het voor de hand dat ik door mijn cholesterol medicatie diabeet werd. Ook die vreselijke bijwerking staat inmiddels officieel genoteerd. Maar nog altijd krijg je die medicatie door de strot geduwd. Het is een gouden ei voor de farmaceutische industrie.”

Waar kunnen hartpatiënten gedegen informatie over medicatie en voeding vinden?

“Ik heb veel te danken aan een aantal onafhankelijke, objectieve en vooral kritische deskundigen. Wat namen? Teveel om op te noemen. Maar in de eerste plaats de bekende huisarts Hans van der Linde, die al jarenlang een kritische kijk geeft op cholesterol, medicatie en behandelrichtlijnen. Verder onderzoeksjournalist Daan de Wit met zijn boek Weet Wat Je Eet, dat een onderbouwde en degelijke visie op de relatie tussen voeding en gezondheid geeft. Maar zeker ook holistisch kookdocent Iris Heuer, die ook de leden van Hartpatiënten Nederland via dit blad van eettips voorziet. Wim Tilburgs van Stichting Je Leefstijl Als Medicijn is een echte ervaringsdeskundige, en Yvo Sijpkens, internist en specialist in Leefstijlgeneeskunde, noemde ik al. Tot slot hoogleraar cardiologie Leonard Hofstra en hoogleraar neuropsychologie Eric Scherder, die het verband benadrukt tussen hoofd en hart. Is het hoofd rustig, dan is het hart dat ook, en andersom.

Meer en meer artsen voegen zich bij deze groep baanbrekers, maar cardiologen staan echt achteraan in de rij van verandering. Het duurt helaas lang voordat inzichten bij deze groep doorsijpelen. Neem daarom het heft in eigen hand en krijg daardoor meer grip op je eigen gezondheid.”