Onderzoek naar oorzaak hartfalen en vasculaire dementie

Algemeen woensdag 5 februari 2020

Naarmate we ouder worden wordt de kwaliteit van de kleine haarvaatjes minder. Mogelijk neemt het aantal haarvaatjes zelfs af. En als dat zo is, hoe komt dat dan? In Maastricht gaan wetenschappers dat onderzoeken.

Europa steekt miljoenen in een onderzoek naar de kleinste bloedvaatjes in hart en brein. Zo krijgen wetenschappers van het Maastricht Universitair Medisch Centrum MUMC bijna anderhalf miljoen euro subsidie voor onderzoek naar de mogelijk gedeelde oorzaak van vasculaire dementie en hartfalen. Het verminderen van het aantal kleine bloedvaten zou namelijk ten grondslag liggen aan beide ziektebeelden. De onderzoekers hopen samen met collega’s van verschillende Europese kennisinstellingen een betere diagnose en nieuwe aanknopingspunten voor behandeling te vinden. In totaal wordt er zes miljoen euro vrijgemaakt voor het project dat plaatsvindt onder regie van de Katholieke Universiteit in Leuven.

Een ongeluk komt zelden alleen

Ziektebeelden komen zelden alleen en zijn vaak aan elkaar gerelateerd. Obesitas en hoge bloeddruk gaan bijvoorbeeld regelmatig gepaard met hart- en vaatziekten. Dat worden ook wel co-morbiditeiten genoemd. Met name het hart en het brein lijken hier extra voor gevoelig te zijn. Zo krijgen hartfalenpatiënten eerder last van cognitieve problemen dan gezonde mensen en dragen risicofactoren voor hartfalen ook bij aan het krijgen van geheugenstoornissen. Er lijken dan ook vergelijkbare mechanismen ten grondslag te liggen aan aandoeningen in het brein en in het hart.

Minuscule bloedvaatjes

Het nieuw gefinancierde onderzoeksproject gaat zich vooral richten op onderzoek naar de gedeelde oorzaak van hartfalen en vasculaire dementie. In beide gevallen lijkt schade aan de kleinste bloedvaatjes aan de basis te liggen. Door hoge bloeddruk of het natuurlijke proces van veroudering verslechtert de kwaliteit van deze zogeheten microcirculatie. Het huidige onderzoek richt zich op de hypothese dat ook het aantal vaatjes afneemt. Door een combinatie van verschillende onderzoekstechnieken te gebruiken, hopen de onderzoekers meer duidelijkheid te krijgen over de gevolgen van die veranderingen in de kleine bloedvaten.

Klinisch en fundamenteel onderzoek

Het onderzoeksproject is dan ook verdeeld in verschillende componenten. In het klinische deel gaan de wetenschappers geavanceerde MRI-technieken inzetten. Hiermee kunnen de kleinste bloedvaatjes in het brein en in het hart van patiënten met beginnend hartfalen en beginnende vasculaire dementie in kaart worden gebracht en de veranderingen worden gevolgd in de tijd. Het Maastricht UMC+ zal zich met name hierop gaan richten. In het meer fundamentele gedeelte van het onderzoek worden moleculaire mechanismen bestudeerd die aan de basis kunnen liggen van het verdwijnen van de kleinste bloedvaatjes. Dat zou aanknopingspunten kunnen bieden voor nieuwe vormen van behandeling.

Meer aandacht

“Er is nog heel weinig aandacht voor de relatie tussen ziektebeelden in het hart en het brein”, zegt prof. dr. Robert van Oostenbrugge, hoofd neurologie van het Maastricht UMC+. “Terwijl we toch steeds meer aanwijzingen hebben dat er een nauw verband bestaat. Vaak wordt nog te veel gekeken naar één aandoening, bijvoorbeeld hartfalen, terwijl we dan eigenlijk al aandacht moeten hebben voor de mogelijke gevolgen voor de hersenen op langere termijn. Wij hopen met dit nieuwe onderzoek te kunnen aantonen dat de microcirculatie daar een belangrijke rol bij speelt.”

Het onderzoeksproject is getiteld CRUCIAL en wordt gefinancierd uit het Europese Horizon2020-programma. Vanuit het Maastricht UMC+ zijn wetenschappers betrokken van de afdelingen radiologie (prof. dr. Walter Backes en dr. Jaap Janssen), neurologie (prof. dr. Robert van Oostenbrugge en dr. Julie Staals) en neurowetenschappen (prof. dr. Jos Prickaerts en dr. Sebastien Foulquier).

Voor meer artikelen klik hier

Terug naar overzicht

Printen

Onze zorgboeken

Hulp en inzicht voor hartpatiënten en hun naasten

Onze zorgboeken Je hart, je leven staan vol met handige tips en duidelijke informatie voor hartpatiënten en hun naasten. Ze bieden steun en helpen je op weg naar een gezonder en fijner leven. De boeken zijn binnenkort beschikbaar als papieren versie en e-book.

Heb je vragen of wil je alvast je interesse doorgeven? Neem contact met ons op.

Neem contact op

Altijd op de hoogte blijven

Wil je altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws, tips en belangrijke informatie voor hartpatiënten en hun naasten? Met onze nieuwsbrief ontvang je regelmatig updates rechtstreeks in je inbox. Zo mis je niets en blijf je goed geïnformeerd! Meld je nu aan.

"*" geeft vereiste velden aan